top of page
Foto van schrijverCarla de Ruiter

Machteloos door je leidinggevende? 8 tips voor effectieve middle managers


Het is de nachtmerrie van de middle manager: het vele werk dat je verzet kan door 1 onhandige zet van je eigen leidinggevende teniet gedaan of ondermijnd worden. Hij of zij draait ineens, zonder overleg met jou, een besluit terug waar jij je team lang op hebt voorbereid en je realiseert je dat je weer terug bent bij af. Maak je dit bespreekbaar met je leidinggevende?

“Die sandwichpositie is zeker geen makkelijke, maar er is wél iets aan te doen.”

Veel middle-managers die ik spreek durven niets te doen aan dergelijke situaties en voelen zich machteloos. Ze hebben al vaker een gesprek met hun leidinggevende gehad en lopen erop vast of ze vrezen dat ze als een betweter beschouwd worden. Uiteindelijk denken ze dat hun leidinggevende niet meer gaat veranderen en leggen zich, vol frustratie, neer bij de dynamiek die er is en incasseren elke tegenslag (of niet en worden uiteindelijk ziek of vertrekken). Ze wijten het aan de positie die ze als middle manager nou eenmaal hebben. Die sandwichpositie is zeker geen makkelijke, maar er is wél iets aan te doen.


Machtsstructuren in organisaties

Meestal gaat het om machtsstructuren in je organisatie die ongezond zijn en die ook diepgeworteld zitten in onze maatschappij. Wanneer er sprake is van macht (door bijvoorbeeld te traditioneel leiderschap) zit er altijd een diepere laag onder die we bijna nooit belichten: de man-vrouw verhoudingen die in ons DNA zijn opgeslagen.

“Medewerkers die niet ten volle uit de verf kunnen komen, het achterste van de tong niet laten zien, angst en frustratie, competitie, perfectionisme, het is het rechtstreekse gevolg van oude rollen die vrouwen en mannen op zich nemen.”

De omstandigheden en ideeën over man/ vrouw verhoudingen waarmee we zijn opgegroeid en die ons gevormd hebben door de eeuwen heen, werken onverminderd door in organisaties. Deze zogenaamde collectieve conditioneringen zorgen ervoor dat je voor je het weet, heel makkelijk teruggezogen wordt naar opvattingen die 100 of 200 jaar geleden als gangbaar werden gezien. Dat is een enorme ‘killer’ voor innovatieve organisaties. Ik ben geen enkele organisatie tegengekomen waar dit niet speelt. Medewerkers die niet ten volle uit de verf kunnen komen, het achterste van de tong niet laten zien, angst en frustratie, competitie, perfectionisme, het is het rechtstreekse gevolg van oude rollen die vrouwen en mannen op zich nemen.


Meestal wordt het zichtbaar wanneer een organisatie traditioneel is ingericht, wanneer een bestuur de controle niet uit handen durft te geven, wanneer er sprake is van een vrouwen cultuur of juist een machocultuur met meer mannen in dienst dan vrouwen. Vandaag vertelde een manager me dat ze tijdens een managementteamoverleg met goede plannen kwam die operationeel goed uitvoerbaar waren, maar die afgeketst werden door de bestuurder. Waarom? Omdat hij het plan zelf niet had bedacht. Hij had zelf een ander plan dat minder goed in elkaar zat, veel te duur was en dat niet goed aansloot op de behoefte van de klant, maar het móest erdoor komen. “Uiteindelijk werd zijn plan gekozen, iedereen is bang voor gezichtsverlies maar laat het gebeuren”, vertelde ze.


Sta voor je waarheid

Het werkt niet als jij verantwoordelijk bent voor iets en een ander beslist erover. Wie verantwoordelijkheid heeft is ook de beslisser op dat vlak.

Wat doe jij als je leidinggevende een besluit, dat jij weloverwogen hebt genomen en waar jij je team op hebt voorbereid, terugdraait zonder dat jij ervan op de hoogte bent? Maak het als eerste bespreekbaar met je leidinggevende en probeer uit de emotie te blijven. Onze eerste reactie kan namelijk beladen zijn omdat je ervan baalt dat het al de zoveelste keer is dat je voor ‘verrassingen’ komt te staan. Leg uit wat de consequenties zijn van zijn of haar ingrijpen op een besluit dat jij al eerder had genomen. Wijs op de consequenties voor de organisatie, voor je team en voor jou en leg uit dat jij degene bent die ‘eigenaar’ is van de kwestie en je er verantwoordelijk voor bent. Het werkt niet als jij verantwoordelijk bent voor iets en een ander beslist erover. Wie verantwoordelijkheid heeft is ook de beslisser op dat vlak. Kijk maar eens hoe dat in jouw organisatie werkt.


Wat kan je er verder zelf aan doen? 8 tips:

  1. Spreek je altijd uit en blijf trouw aan waar jij voor staat;

  2. Wanneer je bang bent of vanuit angst handelt, komt dat de situatie nooit ten goede. Dus erken je angst, maar onderneem actie, dat haalt je direct uit het gevoel van machteloosheid en slachtofferschap;

  3. Verkrijg inzicht in wat er aan de hand is, de onbewuste processen in je organisatie, op die manier kun jij afwegen wat er nodig is als volgende stap;

  4. Weet vanuit welke opvattingen jij werkt en waarin je verschilt van je leidinggevende en je medewerkers;

  5. Wees zelf het voorbeeld van hoe het wel kan, dat zal soms voor opschudding zorgen, maar ook vertrouwen geven. Uiteindelijk zal dat gezien worden;

  6. Geef niet op, realiseer je dat je vanuit een sandwichpositie goed kunt inleven in zowel je medewerkers als je leidinggevende en dat jij als geen ander weet wat er leeft op de werkvoer én in de laag boven je;

  7. Ontdek welke invloed jij als mens hebt op dergelijke processen. (denk aan eigenaarschap en verantwoordelijkheid en kijk waar jij invloed op kunt uitoefenen, je hoeft ook niet de hele wereld (of hele organisatie) te veranderen.

  8. Werk aan je communicatievaardigheden. Ego-loze communicatie kan ervoor zorgen dat je sneller je doelen bereikt en effectief de taal leert spreken van je leidinggevende. Daarmee zul je beter je rol kunnen uitoefenen.

“Work for a cause, not for applause. Live life to express, not to impress. Don’t strive to make your presence noticed, just make your absence felt”.

8 weergaven

Gerelateerde posts

Alles weergeven

Nieuwe artikelen

bottom of page