Carla de Ruiter
- 12 okt. 2023

Wat is het geheim van leven en werken vanuit bezieling?

Bezieling is een intrigerend concept dat mensen al eeuwenlang in haar greep houdt. Het verwijst naar een diepe, innerlijke passie en motivatie die ons aanzet tot actie, creativiteit en betekenisvolle doelen in ons leven. Waar komt bezieling vandaan? Is het een puur biologisch verschijnsel of is het psychologisch of spiritueel? Of is het een samenspel van al deze factoren? In dit artikel duik ik in de herkomst van dit mysterie en verken ik hoe bezieling onderdeel kan uitmaken van je leven en werk.

Reguleren van emoties

Lang heb ik gedacht dat bezieling hetzelfde is als inspiratie. Het woord ‘In Spiritus’ kan je vrij vertalen met ‘met God zijn’. Inspiratie is iets dat je wordt ingegeven als een adem. Dan kan inspiratie iets zijn dat vluchtig is en ook weer verdwijnt. Bezieling heeft voor mij een diepere betekenis en blijkt ook een wat andere herkomst te hebben. Een belangrijk deel van bezieling kan worden toegeschreven aan biologische factoren. Ons brein speelt een belangrijke rol bij het reguleren van onze emoties, motivatie en passie. Neurotransmitters zoals dopamine worden vaak geassocieerd met beloning en motivatie. Wanneer we iets bereiken dat we als waardevol beschouwen, zoals het halen van doelen of het uitoefenen van onze passies, kan de afgifte van dopamine ons een gevoel van bezieling geven. Daarnaast kunnen hormonen als oxytocine, die vrijkomen tijdens sociale interactie en intimiteit, bijdragen aan het gevoel van bezieling dat we ervaren in onze relaties.

Als we het gevoel hebben dat we keuzes maken die overeenkomen met onze waarden en interesses, competent zijn in wat we doen, en ons verbonden voelen met anderen, ervaren we vaak een diepere bezieling in ons leven.

Waarden en interesses

Onze levenservaringen, overtuigingen en persoonlijkheid dragen bij aan wat ons drijft en inspireert. In die zin kan bezieling psychologisch van aard zijn. De zelfdeterminatietheorie suggereert bijvoorbeeld dat mensen worden gemotiveerd wanneer ze autonomie, competentie en verbondenheid ervaren. Als we het gevoel hebben dat we keuzes maken die overeenkomen met onze waarden en interesses, competent zijn in wat we doen, en ons verbonden voelen met anderen, ervaren we vaak een diepere bezieling in ons leven.

Hogere macht

Voor veel mensen heeft bezieling ook een spirituele dimensie. Spirituele overtuigingen en beoefening ervan kunnen mensen een gevoel van zingeving en een doel in het leven geven. Het idee dat er een hogere macht of een diepere betekenis is in het leven kan iemand helpen om bezieling te vinden, zelfs in moeilijke tijden. Meditatie, gebed en contemplatie zijn manieren waarop mensen hun spirituele bezieling onderhouden en ervaren.

Zelf zie ik bezieling als de drijvende kracht achter de gepassioneerde drive en de actie om bergen te kunnen verzetten. Zeker wanneer je idealen hebt om de wereld een betere plek te maken is het noodzaak dat je weet hoe je deze oerkracht in jezelf wakker maakt.

3 niveaus van Eros

Ik onderscheid 3 niveaus van Eros die ik ook in mijn boek ‘Pionierend Leiderschap’ beschrijf en daarmee bezieling verklaar als een ontwikkelingsproces.

Eros is niet de God van de erotische liefde. De Eros die ik bedoel, stamt uit het oude Griekenland. Deze Eros is de oorspronkelijke creatieve impuls, een voortdrijvende kracht in ons. Deze kracht in onszelf manifesteert en is de bron van waaruit al het leven bestaat. Het is een scheppende kracht geeft ons meer capaciteit om te creëren en verandering te bewerkstelligen, op diepere niveaus.

Niveau 1: seksualiteit

Seksualiteit is een diepe drive in ons als mens. De wildheid, die hierin schuilgaat en naar de oppervlakte komt wordt heeft maar een doel: het streeft zijn eigen ontlading na. In de loop van de menselijke geschiedenis hebben mannen en vrouwen steeds meer toegewerkt naar het ontwikkelen van een balans in deze kracht. Seksualiteit is een eerste basale energie in de mens die aan de basis ligt van bezieling. Het is de kracht van ‘het moet nú gebeuren’. Het is ook de eerste creatiekracht. Het zorgt voor nieuw leven in fysieke vorm.

We verliezen onszelf niet in de armen van een minnaar, wat geboorte zal geven aan een kind, maar zijn verloren in de liefde van iets dat geboren wil worden uit ons hart en onze geest.

Niveau 2: de capaciteit voor creativiteit

Eros uit zich op dit niveau als capaciteit voor creativiteit. In de moderne tijd, die ongeveer in de 17e eeuw is begonnen met de Renaissance, was Eros de dringende wens om te creëren, wat dan ook. Deze creatieve dadendrang zorgt ervoor dat we oneindig gefocust zijn, met een raadselachtige vraag die we moéten oplossen. Uren gaan voorbij als minuten: we verliezen onszelf niet in de armen van een minnaar, wat geboorte zal geven aan een kind, maar zijn verloren in de liefde van iets dat geboren wil worden uit ons hart en onze geest. We volgen onze passie en geven daar volop ruimte aan. Deze bevrijdende kracht van onze eigen creativiteit kun je ervaren als een erotische sensatie.

Niveau 3: dringend verlangen naar eenheid

Dit niveau is Eros op het niveau van bewustzijn, als een dringend verlangen naar een eenheid die voorbij het fysieke gaat. Met deze kracht kunnen we bewust onze ontwikkeling en dus ook onze evolutie vormgeven. In mijn boek ‘Pionierend Leiderschap, een bevrijdend perspectief voor een wereld in transitie’ beschrijf ik deze 3 niveaus uitgebreid en daarin zie je ook dat dit laatste niveau nog amper plaats heeft gevonden. Het is een ervaring dat je per sé meer wilt weten, meer wilt ontdekken. Los van allerlei ego-structuren die ons dagelijks gevangen houden. Wanneer deze oude structuren zich oplossen, komt dit niveau naar voren waarbij creatiekracht een nieuwe vorm aan kan nemen. Het is het randje van ons menselijk bewustzijn.

Deze ontwikkeling van de creatieve impuls in onszelf kan bergen verzetten. Op het moment dat er geen angst is of afgunst, jaloezie of concurrentie ontstaan de drive en intentie om met elkaar de schouders onder iets te zetten en daarmee bergen te verzetten. Bezieling is iets dat voortkomt uit deze creatieve impuls en zich steeds verder ontwikkelt. Je kunt bezieling dan ook op allerlei niveaus ervaren.

Eros in je werk en leven

Bezieling in je werk kun je ervaren als het onophoudelijk bezig zijn met iets, zonder dat je de tijd in de gaten hebt. Ondernemers met een maatschappelijke missie leven vaak in deze modus. Zij hebben zo’n drive en overgave om hun missie in de wereld te zetten, dat ze soms dag en nacht met deze passie bezig zijn. Kunstenaars zal het 2e niveau niet vreemd voorkomen. In deze tijd waarin we leven is het volgens mij het antwoord op hoe we weer iets moois maken van de wereld.

Bezieling is dan ook een complex samenspel van interne en externe factoren en het is diep geworteld in onze persoonlijke en collectieve geschiedenis, onze overtuigingen en ervaringen. Het begrijpen van de bronnen van bezieling kan ons helpen om meer vervulling en betekenis in ons leven te vinden en ons te motiveren om onze passies na te streven.