Hoe innovatie effectiever kan: ga vaker lummelen en prutsen

3 tips voor jouw groeistrategie in 2018

Prutsen. Het is niet gelijk het eerste waar je aan denkt als je je prestaties wilt verbeteren en het innovatief vermogen van je organisatie wilt stimuleren. Bedrijven zijn vooral gericht op productiviteit en medewerkers moeten presteren. Toch blijkt in de praktijk dat juist de tegenovergestelde kant van doelgericht en routinematig werken de grootste kans geeft op creatieve successen en innovatieve doorbraken. Alle reden om prutsen en lummelen op te nemen in je actieplannen.

Werk regelmatig in je tuinhuisje

Veel ideeën die geschiedenis schreven, ontstonden in garages, tuinhuisjes en op trapveldjes. Steve Jobs en Bill Gates sleutelden er aan hun eerste computers, Henry David Thoreau schreef er zijn verhalen en gedichten en Bill Bowerman, coach en inspirator van Nike-oprichter Phil Knight maakte er een revolutionaire zool voor sportschoenen met behulp van een wafelijzer. Garages en tuinhuisjes nodigen uit tot prutsen, klooien, uitproberen, fouten maken, en opnieuw proberen…maar dan anders.

“Garages en tuinhuisjes nodigen uit tot prutsen, klooien, uitproberen, fouten maken, en opnieuw proberen…maar dan anders. Ze nodigen uit tot het realiseren van buitengewone resultaten die buiten het tuinhuisje nooit een kans zouden hebben gekregen.”

Ze nodigen uit tot het realiseren van buitengewone resultaten die buiten het tuinhuisje nooit een kans zouden hebben gekregen. De eerste stap om te kunnen prutsen en lummelen is dus om een geschikte ruimte te vinden. Die tuinhuisjes zijn een metafoor voor de creatieve broedplaatsen die sinds enkele jaren als paddenstoelen uit de grond schieten. Creatieve hubs, leegstaande kantoorpanden of -etages waar startups en zzp-ers een tafel of ruimte krijgen, vaak in de buurt van grote gevestigde bedrijven. Je tuinhuisje kan ook het café zijn waar je een ochtend gaat schrijven of andere inspirerende tijdelijke locaties Toen ik als strateeg op een groot reclamebureau werkte, werkten we voor een opdrachtgever aan een campagne en een website om kinderen en hun ouders te interesseren in wetenschap en technologie. Ik nam het creatief team mee naar het NEMO science museum in Amsterdam en werkte daar met hen de opdracht uit.

Als je met je team en je organisatie voor een grote uitdaging staat, zorg dan dat je voldoende tijd doorbrengt in je garage of tuinhuisje.

Koester de prutser in jezelf

Over de tegenovergestelde kant van experimenteren, doelgericht en routinematig werken, zijn genoeg tips, technieken en theorieën beschikbaar. Laten we ons daarom hier concentreren op de kracht van het prutsen, lummelen of kauwen, zoals Jack Welch (oud ceo van General Electric) in zijn autobiografie voorstelt. “Zet een groep mensen aan tafel, onafhankelijk van hun positie, en laat ze stoeien met strategische vragen. Laat ze er op kauwen, laat vanuit elke strategische invalshoek ieders ideeën stromen, maar laat ze niet gelijk met conclusies komen.” Bevlogen bezig zijn met een taak en open staan voor onverwachte uitkomsten. Zoals veel singer songwriters doen: zij tokkelen op hun gitaar en dan opeens, uit de mist van allerlei losse ideetjes komt een prachtige melodie tevoorschijn. Ze voelen op dat moment: dit is het, dit raakt me.

“Negen van de tien goede ideeën blijven liggen omdat innovatie niet goed georganiseerd is in bedrijven.”

Dit principe kun je ook toepassen in je werk. Vaak zien we experimenteren als afgebakende activiteit zoals een uurtje brainstormen. Prutsen gaat verder. Het betekent dat je jezelf regelmatig toestaat om teksten te schrijven zonder schrijfplan, prototypes te maken van luciferdoosjes, karton en stoffen. Prutsen betekent: open staan voor het onverwachte als basishouding in je werk: je bereikt het als leren en doen samensmelten.

Benoem jezelf tot prutser!

Neem de tijd om te lummelen

“Mensen in organisaties moeten meer tijd krijgen om te lummelen,” volgens Henk Volberda, hoogleraar ondernemingsbeleid aan de Erasmus Universiteit Rotterdam in een interview met het Financieele Dagblad. Negen van de tien goede ideeën blijven liggen omdat innovatie niet goed georganiseerd is in bedrijven. Dat komt volgens Volberda omdat innovatie in veel bedrijven vooral hiërarchisch is georganiseerd. Je schrijft een business-plan en probeert dat door je bazen goedgekeurd te krijgen. Tegen de tijd dat het oorspronkelijke idee kans heeft gezien zich door de vele beren op de weg te wringen, is het zover afgezwakt dat het onderscheidend vermogen in de markt verdwenen is.

“Succesvol lummelen begint met het loslaten van de gedachte dat alles wat je doet nuttig of doelgericht moet zijn.”

Daarmee is het goedgekeurde idee al kansloos nog voordat het in het bedrijf kan worden uitgewerkt tot product of dienst. In plaats daarvan pleit Volberda er voor dat werknemers een deel van de werktijd kunnen besteden aan het sleutelen en uitproberen van hun idee in de praktijk. Lummelen heeft niets te maken met de faciliteiten die veel hippe bedrijven tegenwoordig beschikbaar hebben in hun kantoor, zoals de pingpongtafels, loungebanken, skippyballen en flipperkasten. Deze bedrijven geven dat tot de verbeelding sprekende namen als ’free-zone’ of ’corporate playground.’ In de praktijk vaak worden de faciliteiten gebruikt door werknemers als smoes voor uitstel- of vluchtgedrag om aan de slag te gaan in plaats van als aanjager voor innovatie. Bovendien werken dergelijke ruimtes niet in een bedrijf waar een afreken- of prestatiecultuur heerst. “Als ik daar gezien wordt, lijkt het net alsof ik niets beters te doen heb,” vertelde een werknemer van een financiële dienstverlener aan de Zuidas mij eens.

Succesvol lummelen begint daarom met het loslaten van de gedachte dat alles wat je doet nuttig of doelgericht moet zijn.

Zit je tijdens je werk eens vast in een vraagstuk of project? Stop met doorploeteren. Ga eens een uurtje wandelen en luister naar de geluiden op straat. Sla een pagina open van een inspirerend tijdschrift en zie de beelden en verhalen als metaforen van het vraagstuk waar je nu aan werkt. Welke nieuwe invalshoeken zie je?

Kortom: wil je je groeistrategie een nieuwe impuls geven? Pruts, lummel en breng voldoende tijd door in je garage of tuinhuisje.

Meer tips en technieken?

Meer tips en technieken lees je in het nieuwe boek Groot Denken. Een inspiratieboek voor bevlogen dwarsdenkers met 5 principes om van kansen benutten een routine te maken in je werk.